Trimester Nedir? Trimester Dönemi Nasıl Belirlenir?

Trimester Nedir? Trimester Dönemi Nasıl Belirlenir?

Kadınların hamilelik sırasında karşılaştığı yaygın terimlerden biri, gebeliğin üç aşamasını kapsayan trimesterdir. Farklı gebelik dönemleri, bebek büyüyüp geliştikçe ve kadınların vücudu değiştikçe çeşitli bakım uygulamaları gerektirebilir. Kadınlar, hamileliğin bu çeşitli aşamalarında farklı hormonal ve fizyolojik değişiklikler ve semptomlar yaşayabilir. Bebek ise hafta hafta gelişimine devam eder.

▷ Evet hamilesiniz ve bu mucizevi yolculuk artık başladı! Bu yolculuğun her adımında sizlere rehberlik edecek hafta hafta hamilelik yazılarımızla yanınızdayız.

Özet:

Trimester, gebelik sürecini üç aşamaya bölen bir terimdir. Bu aşamalar, bebek büyüdükçe ve anne vücudu değiştikçe farklı bakım gereksinimlerini içerir. Kadınlar bu dönemlerde farklı hormonel ve fizyolojik değişiklikler yaşar, bebek ise hafta hafta gelişir. İlk trimester 12. haftaya kadar, ikinci trimester 13. haftadan 26. haftaya kadar, üçüncü trimester ise 27. haftadan doğuma kadar sürer. Bebek, bu dönemlerde önemli gelişim aşamaları geçirir. İlk trimesterde bebek, temel organları oluşturur ve annede bazı semptomlar ortaya çıkar. İkinci trimesterde bebek büyümeye devam eder ve annede mide bulantısı gibi semptomlar hafifler. Üçüncü trimesterde bebek, doğuma hazırlanır ve annede daha fazla fiziksel rahatsızlık görülebilir. Her trimester, annenin ve bebeğin sağlığı için önemlidir.

Trimester Nedir?

Trimester; gebeliğin üç aylık dönemlere bölünmesini ifade eder. İlk üç aylık dönem 12. haftanın sonuna kadar, ikinci üç aylık dönem 13. haftadan 26. haftanın sonuna kadar, üçüncü üç aylık dönem ise 27. haftadan doğuma kadardır. Çoğu bebek 38. ve 42. haftalar arasında doğar. Bu dönemlerin her biri, belirli bir dizi semptom ve gelişim aşaması içerir.

Döllenmiş bir yumurta, ilk üç aylık dönemde gözleri, kulakları ve çalışan organları olan hareketli bir fetüse dönüşür. İkinci üç aylık dönemde bebeğin uzuvları gelişir ve kadınlar onların hareketlerini hissedebilir. Üçüncü üç aylık dönemde ise bebek doğuma hazırlanmak için hızla büyür.

Doğum ise son adet döneminin ilk gününden itibaren ortalama 40 hafta sonra gerçekleşir. Ortalama bir gebelik yaklaşık 40 hafta sürse de bu tarihin 2 hafta öncesinde veya sonrasında da doğum yapmak normaldir. Adet döneminin başlamasından yaklaşık 2 hafta sonrasına kadar kadınlar gebe olduklarını bilmeseler dahi hamileliğin 1. haftası, adet döneminin başladığı hafta olarak kabul edilir.

1. Trimester Dönemi

İlk üç aylık dönem, 0-12 hafta arasındadır. Bu, hamileliğin başlangıcı kabul edilir ve fetüsün normal ve sağlıklı gelişimi için çok önemlidir. Bu dönemde kadınlar kendini daha yorgun hissedebilir, duygusal ve fiziksel değişimler yaşayabilir.

        1. Trimester Döneminde Annede Fiziksel Değişiklikler

İlk üç aylık dönemde hormonal değişiklikler başta olmak üzere vücut sistemlerinde pek çok değişim görülür. Yorgunluk ve ruh hali düzensizlikleri gibi gebeliğin ilk haftasından itibaren görülen semptomların sebebi bu değişikliklerdir. Çoğu kadında görülen belirtiler şu şekildedir:

• Sabah bulantısı gibi mide rahatsızlıkları
• İdrara daha sık çıkma
• Kabızlık
• Yorgunluk
• Dışarı doğru çıkmış, şiş ya da hassas göğüsler
• Kilo alma ya da verme
• Bazı yiyeceklere karşı istek (aşerme) ya da tiksinti
• Göğüste ağrı ya da yanma
• Baş ağrısı
• Ruh hali değişiklikleri

Kadınlar, ilk üç aylık döneme kadar hamile olduğunu fark etmeyebilir. Bu, özellikle bir kadının düzenli adet döngüsü yoksa geçerlidir. İlk üç aylık dönemde vücut, diğer fonksiyonları ve organları etkileyebilecek birçok hormonal değişikliğe uğrar.

Vücudun bu şekilde değişmesi, kadınların günlük rutinlerinde değişiklik yapmasını gerektirebilir. Hafif egzersizler yapılabilir, uyku saatleri ve öğünler değiştirilebilir. Bununla birlikte bu belirtiler, gebeliğin ilerleyen dönemlerinde görülmeyebilir. Bazı kadınlarda ise bu semptomların hiçbiri ortaya çıkmayabilir ya da belirtiler çok hafif seyredebilir. İkinci ya da üçüncü gebeliğini yaşayan kadınlar da ilk gebelikten farklı hissedebilir.

▷ Erken hamilelik belirtileri blog içeriğimizi incelemek isteyebilirsiniz!

Hafta Hafta Bebeğin Fiziksel Değişimi

İlk üç aylık dönemde bebeğin fiziksel gelişimi aşağıdaki gibidir:

2. Hafta

İmplantasyon ilk hafta başlar ve embriyo büyümeye devam eder.

4. Hafta

Baş ve gövdenin gelişmeye başladığı embriyo, yaklaşık 1-2 mm uzunluğundadır. Uzuv tomurcukları adı verilen kol ve bacağa dönüşecek yapılar oluşmaya başlar. Gelişmeye devam eden kalp, düzenli bir ritimde atar. Beyin gelişir ve bazı kranial sinirler görülmeye başlar. Gözler ve kulakların yanı sıra omurga ve diğer bazı kemiklerde de dokular gelişmeye başlar.

6. Hafta

Dört odacıklı bir kalbe, üst dudağa ve burun deliklerine sahip olan embriyo, yaklaşık 3 mm uzunluğundadır. Akciğer ve beyin oluşmaya devam eder. Gelişen beyin ve sinir sisteminde elektriksel aktivite başlar. Bu dönemde ayaklar ve eller ayırt edilebilir. Hala perdeli olan el ve ayak parmakları oluşmaya, kollar ve bacaklar ise uzamaya başlar.

8. Hafta

Şimdiye kadar embriyo olarak adlandırılan fetüs, yaklaşık 1,6 cm uzunluğundadır. Fetüsün başı, bu uzunluğun yaklaşık yarısını oluşturur. Son halini almasa da tüm önemli vücut bölümleri belirgin hale gelir. Gözler, kulaklar, kollar ve bacaklar tanımlanabilir. Gözleri korumak için göz kapakları ve aynı zamanda boyun oluşmaya başlar.

10. Hafta

Fetüs, yaklaşık 3,1 cm uzunluğunda ve 4 g ağırlığındadır. El ve ayak parmakları belirgindir ve tırnaklar görülebilir. Fetüs hissedilemeyecek kadar küçük, gelişigüzel hareketlere başlar. Fetüsün yüzü artık bir insan profiline sahiptir ve kalp atışı elektronik olarak tespit edilebilir.

12. Hafta

Fetüs, 5,4 cm uzunluğunda ve yaklaşık 14 g ağırlığındadır. Bu haftada böbrek fonksiyonları gözlemlenir ve kemik iliğinde kan oluşmaya başlar. Kızlarda yumurtalık folikülleri, erkeklerde ise prostat oluşur. Bu sayede bebeğin cinsiyeti özel testlerle belirlenebilir.

2. Trimester Dönemi

İkinci üç aylık dönem 13. ve 28. hafta arasındadır. Genellikle mide bulantısı ve yorgunluk gibi belirtiler hafifler. Bebeğin büyürken vücut içinde yaptığı hareketler anne tarafından hissedilebilir.

           2. Trimester Döneminde Annede Fiziksel Değişiklikler

Gebeliğin ikinci üç aylık dönemi genellikle "altın dönem" olarak adlandırılır. Bunun nedeni, erken dönemde gebeliğin istenmeyen etkilerinin çoğunun ortadan kalkmasıdır. Bu dönemde mide bulantılarında azalma olabilir, uyku düzene girebilir ve enerji seviyesi artabilir. Bununla birlikte, bir dizi ağrı kaynaklı semptom görülebilir. Sıklıkla görülen bazı fiziksel değişiklikler şu şekildedir:

• Karpal tünel sendromu (ellerde uyuşma, karıncalanma veya güçsüzlük)
• Yüzde koyu lekeler
• Sırt ağrısı ve pelvik ağrı
• Göğüsler, karın, kalça ve uyluk boyunca çatlaklar

Bu semptomlar çoğu kadında görülür ve zaman içinde ortadan kaybolur. Bununla birlikte aşağıdaki belirtilerin görülmesi halinde doktor kontrolüne ihtiyaç duyulabilir:

• Şiddetli kramp veya karın ağrısı
• 38°C'nin üzerinde ateş
• Vajinal kanama
• Ani veya aşırı şişlik
• Kokulu vajinal akıntı
• İdrar yaparken ağrı
• Şiddetli ve kalıcı baş ağrısı
• Kan kusmak
• Nefes darlığı
• Kalp çarpıntısı
• Bulanık görüş

Hafta Hafta Bebeğin Fiziksel Değişimi

Bebeğin anne karnındaki değişimleri aşağıdaki gibidir:

14. Hafta

Kolları ve bacakları gelişen ve başını dik tutabilen fetüs, yaklaşık 8,7 cm ve 43 g ağırlığındadır. Bebeğin gözleri öne bakmaya ve yavaş yavaş hareket etmeye başlar. Kulaklar son konumuna gelmek üzeredir. Bebek ağzıyla emme hareketleri yapabilir. Hala hissedilemeyecek kadar hafif olmasına rağmen bebeğin hareketleri koordineli hale gelir ve ultrason muayeneleri sırasında tespit edilebilir.

16. Hafta

Cildi pembe ve şeffaf olan fetüs, yaklaşık 11,6 cm uzunluğunda ve 100 g ağırlığındadır. Kulakları tam olarak oluşan bebek, bu haftada duymaya başlayabilir.

18. Hafta

Tüm organları ve yapıları oluşan fetüs, yaklaşık 14,2 cm uzunluğundadır. Solunum hareketleri meydana gelse de akciğerler rahim dışında hayatta kalmaya izin verecek kadar gelişmemiştir. Bu haftadan sonra kadınlar, fetüsün hareket ettiğini hissedebilir.

20. Hafta

Fetüs, yaklaşık 25,6 cm uzunluğunda ve 300 g ağırlığındadır. El ve ayak parmaklarında tırnaklar ve parmak izleri oluşur. Kaşlar ve kirpikler ortaya çıkar. Bazen baş ve vücut kılı gözlemlenir. Bebek, kas gelişimini arttırdığı için daha aktiftir. Fetal kalp atışı stetoskop ile duyulabilir.

Bu hafta, canlılığın en alt sınırıdır. Bu süreden önce bir bebeğin kadının vücudunun dışında yaşama şansı çok azdır.

22. Hafta

Fetüs, yaklaşık 27,8 cm uzunluğunda ve 430 g ağırlığındadır. Düzenli olarak uyur ve uyanır. Saçlar ise uzamaya devam eder. Akciğer gelişiminde değişiklikler olduğu için bazı bebekler bu noktada doğarsa yoğun bakım servislerinde hayatta kalabilir.

24. Hafta

Fetüsün uzunluğu yaklaşık 30 cm'dir. Bebeğin gözlerini kapatmak için alt ve üst göz kapakları belirgin hale gelir. Lanugo adındaki ince tüyler cildin tamamını kaplar. Deri, verniks olarak da bilinen mumsu bir tabakayla kaplıdır. Bebek, ciğerleri ile nefes alma hareketleri yapabilir.

26. Hafta

Fetüs yaklaşık 35,6 cm uzunluğunda ve 760 g ağırlığındadır. Gözler kısmen açıktır ve göz kapakları oluşmuştur.

3. Trimester Dönemi

Bu dönem, gebeliğin 28. haftasından başlayarak 38. ve 42. haftalar arasında gerçekleşecek doğum zamanına kadar sürer. Bu dönemde aylık gerçekleştirilen kontroller iki haftada bir yapılabilir. Özellikle ilk gebeliğini yaşayan kadınlar, doğuma hazırlık için doğum dersleri almaya başlayabilir.

         3.Trimester Annede Fiziksel Değişiklikler

Bu süreç, bebek anne karnında daha fazla yer kapladığından kadınlar için yorucu ve daha rahatsız edici olabilir. Semptomların çoğu, doğum yaklaştıkça gerçekleşen rahim genişlemesi kaynaklanır.

• Fetüsün hareketleri güçlü bir şekilde hissedilir.
• Nefes darlığı çekilebilir.
• Fetüs mesaneye ekstra baskı uyguladığından daha sık idrara çıkma ihtiyacı duyulabilir.
• Sarı, sulu bir ön süt olan kolostrum meme uçlarından sızabilir.
• Göbek dışarı çıkmış olabilir.
• Hemoroid ya da idrar kaçırma görülebilir.
• Karın kasılması veya ağrı şeklinde kasılmalar olabilir.
• Varisli damarlar görülebilir.

Hamilelik hormonları, özellikle pelvik bölgede kemikleri yerinde tutan bağ dokusunu gevşetir. Bu değişiklikler, üçüncü trimesterde sırt ağrılarına ve diğer rahatsızlıklara neden olabilir. Sırt desteği iyi olan sandalyeleri seçmek, düzenli egzersiz yapmak, düz ya da alçak topuklu ayakkabılar giymek semptomların etkisinin azalmasına yardımcı olabilir.

Mide ile yemek borusu arasındaki kapağı gevşeten gebelik hormonları, mide asidinin yemek borusuna geri akmasına ve mide yanmasına neden olabilir. Mide ekşimesini önlemek için küçük ve sık öğünler tüketilebilir. Kızarmış yiyeceklerden, turunçgillerden, çikolatadan ve baharatlı yiyeceklerden uzak durmak da faydalı olabilir.

Hafta Hafta Bebeğin Fiziksel Değişimi

3. üç aylık dönemde bebeklerde aşağıdaki değişimler gözlemlenir:

28. Hafta

Bebek, yaklaşık 1 kg ağırlığında ve 37,6 cm uzunluğundadır. Gözlerini açıp kapatabilir, parmağını emebilir ve ağlayabilir. Vücut gelişerek büyük kafayla orantılı hale gelir. Fetüsün hava soluyabilen akciğerleri olsa da rahim dışında tıbbi yardıma ihtiyaç duyulabilir. Şu anda doğan bebeklerin neredeyse tamamı yoğun bakım hizmeti alırlarsa hayatta kalabilir.

30. Hafta

Fetüs, yaklaşık 39,9 cm uzunluğunda ve 1.3 kg ağırlığındadır. Bebeğin tüm duyuları gelişmiştir. Ciğerleri tam olarak oluşmamış olsa da nefes alıştırması yapabilir. Vücut, bağırsak yolundan demir ve kalsiyum gibi hayati mineralleri emmeye başlar. Düzenli uyku ve uyanma döngüleri de görülür.

32. Hafta

Fetüs, yaklaşık 42,4 cm uzunluğunda ve 1.7 kg ağırlığındadır. Zamanının çoğunu uykuda geçirir. Bebeğin tırnakları parmak uçlarına ulaşır. Hareketler güçlü ve koordinelidir. Cilt, pembe ve pürüzsüzdür ve daha az kırışıktır. Doğuma hazırlanırken baş aşağı pozisyonunu alabilir.

34. Hafta

Fetüs, yaklaşık 45 cm uzunluğunda ve 2,1 kg ağırlığındadır. Bebek büyüdükçe hareket etmesi zorlaşsa da gerilebilir, yuvarlanabilir ve kıpırdayabilir. Vücut daha yuvarlak ve dolgundur.

36. Hafta

Fetüs, yaklaşık 47,4 cm uzunluğunda ve 2.6 kg ağırlığındadır. Bebeğin ayak tırnakları ayak parmaklarının ucuna kadar gelmiştir ve ellerini kullanarak kavrama hareketi yapabilir.

38.-42. Hafta

Fetüs, artık tamamen geliştiği için doğuma hazırdır. Yaklaşık 51 cm uzunluğunda ve 3,3 kg ağırlığında olabilir. İnce saçlar sadece kollarda ve omuzlarda kalır.

Kaynakça:

‘’İçerik bilgilendirme amaçlıdır, tedavi ya da tedaviye yönelik sağlık hizmeti bilgileri içermemektedir. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.’’