Atopik dermatit, çocukluk döneminde ortaya çıkan, ciltte kuruluk, kaşıntı ve kızarıklık gibi belirgin belirtileri olan kronik bir deri hastalığıdır. Cildin koruyucu bariyerinin zayıflamasıyla kendini gösteren bu durum, dış etkenlere ve bazı ürünlere karşı hassasiyet yaratır. Peki atopik cilt bakımı nasıl yapılmalı? Hangi ürünlerden uzak durulmalı? Atopik dermatit cilt bakımı ile ilgili bilmeniz gerekenleri Medikal Estetik Hekimi Dr. Zerrin Özmel yazdı!..
Atopik Dermatitli Ciltlerin Özellikleri
Atopik dermatit, ciltte kuruluk, kaşıntı ve kızarıklık gibi belirtilerle kendini gösteren, alerjik kökenli kronik bir inflamatuvar cilt hastalığıdır. Genellikle çocukluk döneminde ortaya çıkar ve alerjik yapıya sahip bireylerde daha sık görülür. Bu nedenle, atopik dermatitli kişilerde ilerleyen yaşlarda astım ve saman nezlesi gibi alerjik hastalıkların gelişme riski yüksektir. Çocukluk döneminde daha şiddetli belirtiler gösteren atopik dermatit, erişkinlikte genellikle hafifler ve belirtileri azalabilir. Atopik dermatitli ciltlerin bazı karakteristik özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:
Kuruluk: Ciltte sürekli bir kuruluk durumu vardır. Bu durum, cildin dış etkenlere karşı savunmasız hale gelmesine neden olur.
Kaşıntı ve hassasiyet: Cilt yoğun kaşıntıya eğilimlidir ve bu kaşıntı cildi daha fazla tahriş ederek döngüsel bir sorun yaratır.
Kızarıklık ve lezyonlar: Vücudun belirli bölgelerinde (örneğin bebeklerde saçlı deri, yanaklar, kol ve bacaklar; yetişkinlerde dirsek, diz, ense gibi) kızarık ve kaşıntılı lezyonlar ortaya çıkar.
Cilt bariyerinin zayıflaması: Cilt bütünlüğü zedelenir ve enfeksiyonlara yatkın hale gelir.
Çevresel tahriş edicilere (sıcak su, deterjanlar, terleme, aşırı sıcak veya soğuk hava gibi) karşı direnç düşer, bu da atakların tetiklenmesine yol açabilir.
Atopik Dermatitli Ciltler için Günlük Cilt Bakım Rutini Nasıl Olmalı?
Atopik dermatitli ciltler için günlük bakım rutini, cildin kuruluğunu ve hassasiyetini azaltarak, kaşıntıyı ve tahrişi en aza indirmeye odaklanmalıdır. Bu cilt tipinde doğru ürünlerin kullanımı, cilt bariyerini koruma ve nemlendirme açısından büyük önem taşır. Aşağıdaki adımlar, atopik dermatitli ciltler için etkili bir günlük bakım rutini oluşturmanıza yardımcı olabilir:
İlk Adım: Cilt Temizliği
Cilt temizliği atopik dermatitli bireyler için hassas bir süreçtir. Cilt, tahriş edici sabunlar veya parfüm içeren temizleyiciler yerine atopik ciltler için özel olarak üretilmiş, yumuşak ve nemlendirici içerikli temizleyicilerle yıkanmalıdır. Bu temizleyiciler, cilt bariyerini korumaya yardımcı olur. Çok sıcak su kullanmaktan kaçınılmalı, ılık su tercih edilmelidir, çünkü sıcak su cildin kurumasını hızlandırabilir.
Yumuşak ve Esnek Cilt Dokusu: Nemlendiriciler
Nemlendirme, atopik dermatitli ciltler için günlük bakımın en kritik adımıdır. Banyo veya duş sonrasında, cilt hafif nemliyken atopik ciltlere özel formüle edilmiş yoğun nemlendirici kremler veya emolyentler uygulanmalıdır. Bu ürünler ciltte nemi hapsederek kuruluğu ve kaşıntıyı azaltır. İçeriğinde seramid, ayçiçeği oleodisilatı veya prebiyotik gibi cildin bariyer fonksiyonunu destekleyen maddelerin bulunduğu ürünler tercih edilmelidir.
Cilt Bariyeri: Koruyucular
Atopik ciltler hassas olduğu için dış etkenlerden kolayca etkilenebilir. Cilt bariyerini koruyucu ürünler (örneğin atopik ciltler için uygun bariyer kremler) cildin kurumasını ve tahriş olmasını engeller. Duş sonrasında veya gün içerisinde gerektiğinde, ciltte koruyucu bir tabaka oluşturan ürünler kullanılmalıdır.
Atopik Dermatit Cilt Bakımı
Atopiye yatkın cilt hassastır cilt bakımı da hassas ürünlerle yapılmalıdır. Medikal cilt bakımı hassas ciltler için uygun olan ürün içerikleri kullanılarak ve yoğun nem içerikli maskelerle desteklenmelidir. Hassas ve kuru ciltler için bakım ürünleri içerik açısından zenginleştirilerek hazırlanmıştır. Kuruluk kaynaklı cilt kaşıntıları da sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. İçerik açısından yoğun nem içeren ürün kullanılması kaşıntıların da azalmasını sağlayacaktır.
Doğru tercih edilecek nemlendiriciler tedavide en önemli basamaktır. Mezoterapiler nem içerikleri nedeniyle tedaviyi oldukça desteklemektedir.
Egzamalı ciltler için bakım önerileri de benzerdir. Egzamanın atak döneminde medikal tedavi alınmalıdır. Sonrasında cildin bakım rutini mutlaka hassas ve kuru ciltler için hazırlanmış yoğun nemlendirici içeren nemlendiricilerle olmalıdır.
Atopik Dermatitli Ciltlerin Kaçınması Gereken Ürünler
Atopik ciltler, dış etkenlere ve belirli maddelere karşı çok hassastır; bu nedenle kullanılması gereken ürünlerin doğru seçimi, atopik dermatit ataklarının şiddetlenmesini önleyebilir. Cildi tahriş etmeyen ürünleri kullanmak ve atakları tetikleyebilecek maddelerden uzak durmak, atopik dermatitli ciltlerde kaşıntı ve kızarıklık gibi şikayetleri hafifletirken, cilt bariyerini güçlendirmeye de yardımcı olur.
Atopik dermatitli ciltlerin kaçınması gereken ürünleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Parfümlü ürünler: Parfüm içeren cilt bakım ürünleri atopik ciltlerde tahrişe ve kaşıntıya yol açabilir. Bu nedenle, parfümsüz veya hipoalerjenik olarak etiketlenmiş ürünler tercih edilmelidir.
Alkol içeren ürünler: Alkol cildi kurutma eğilimindedir ve atopik dermatitli ciltlerde kuruluk, kaşıntı gibi semptomları artırabilir. Alkol içermeyen temizleyici ve bakım ürünleri kullanılmalıdır.
Sabun ve sabun bazlı ürünler: Sabunlar cildi kurutabilir ve tahrişe neden olabilir. Atopik dermatitli ciltler için özel olarak formüle edilmiş sabun içermeyen, yumuşak temizleyiciler kullanılmalıdır.
Renkli veya boya içeren ürünler: Boya veya renklendirici maddeler atopik ciltlerde reaksiyona neden olabilir. Makyaj veya bakım ürünlerinde renksiz, doğal içerikli ürünler tercih edilmelidir.
Sentetik kumaşlarla temas: Yün veya sentetik kumaşlar atopik ciltte kaşıntı ve tahrişi artırabilir. Ciltle temas eden giysiler pamuklu veya müslin kumaşlardan seçilmelidir.
Metal içerikli ürünler: Bazı atopik dermatitli kişilerde nikel alerjisi yaygın görülebilir. Bu kişilerin nikel içeren maddelerden uzak durması iyi olabilir.
Kimyasal içerikli temizlik ürünleri: Deterjanlar, dezenfektanlar gibi kimyasal içerikli ürünler atopik dermatitli ciltlerde tahrişe neden olabilir. Bu tür ürünlerle temas mümkün olduğunca sınırlandırılmalı ve sonrasında nemlendirici uygulanmalıdır.
Yukarıda saydığımız ürünlerin dışında ayrıca çok sıcak suyla duş veya banyo yapmak, cildin doğal nemini kaybetmesine yol açabilir. Ilık su kullanımı ve kısa süreli duşlar atopik ciltler için daha uygundur
