Lanugo Tüyleri
Sizden bir parça olan bebeğinizi kucağınıza ilk aldığınızda, onun fiziksel özellikleri sizi şaşırtabilir. Bebeğinizin pamuk gibi cildinin üzerinde ince tüyler görmeniz mümkündür. Gelişim aşamasının bir parçası olan ve bazı işlevleri bulunan lanugo tüyleri zaman içinde dökülür. İlk saç olarak da adlandırılan bu tüylerle ilgili tüm sorularınıza yanıt bulabilirsiniz.
Lanugo Tüyleri Nedir?
Yenidoğanların vücutlarında meydana gelen tüyleri ifade eden lanugo tüyleri, bebeklerin büyük bir çoğunluğunda görülür. Genellikle bebek anne karnındayken meydana gelen bu tüylenmeler 14. hafta itibarıyla başlar. 20. haftaya gelindiğinde tüyler bebeğin vücudunu bütünüyle kaplar. Oldukça ince ve yumuşak olan bu tüyler genellikle renksizdir. Ancak, tüylerin kimi zaman koyu renkli olduğu da görülebilir. Doğumdan kısa bir süre sonra kendiliğinden kaybolan bu tüyler, çocuğun sağlığı için son derece önem arz eder. Gebelik sırasında düşen tüyler amniyotik sıvı içinde birikir. Bebekler, henüz rahim içindeyken dökülen bu tüyleri yutabilir. Bu tamamen normal bir durumdur. Mekanyum olarak da bilinen ilk dışkı bu tüylerden oluşabilir.
Bu tüyler zaman zaman ebeveynleri endişelendirebilir ya da korkutabilir. Fakat endişe edilecek bir durum söz konusu değildir. Tüy gelişimi, genetik bir miras olarak vücudun soğuktan korunmasını sağlar. İnsan vücudunda bulunan tüyler kişiyi korumayı ve güvende tutmayı amaçlar. Lanugo tüyleri de, yağ gelişimini tamamlamamış bebeğin soğuktan korunmasını önlemek amacıyla çıkar. Tüylerin kendi kendine dökülmesini beklemek en sağlıklı yoldur. Dışarıdan bir müdahale bebeğin kendini koruma süreçlerini sekteye uğratabilir.
Bu tüyler zaman içinde döküldükten sonra yerini vellus tüylerine bırakır. Ayva tüyleri olarak da bilinen bu tüyler, yetişkin dönemlere yaklaştıkça çoğalır. Ancak bir çocuğun vücudundaki ayva tüyleri son derece cılız ve kısa boyludur, çoğunlukla renksizdir.
Lanugo Tüylerinin İşlevleri
Tüyler, genetik bir miras olarak insan vücudunu soğuk gibi çevresel faktörlerin tehlikeli etkilerinden korur. Lanugo tüyleri de insan bedeninde çıkan ilk tüyler olarak adlandırılabilir. Bunların önemli işlevlerinden biri, bebeğin cildi üzerinde koruma kalkanı oluşturmasıdır. Rahimde, yağlı ve kalın bir madde olan verniks kazeoza bebeğin cildini kaplar. Amniyotik sıvının etkilerinden bebeği koruyan bu maddenin cilt üzerinden kaymaması, vernikse yapışan lanugo tüyleri ile sağlanır.
Bebeğin rahim içinde sıcak kalması da lanugo tüyleri sayesinde gerçekleşir. Hamileliğin son aylarına kadar kilo almayan ve bir yağ tabakası oluşturmayan bebeklerin vücut sıcaklığının korunması zordur. Bu durumda lanugo tüyleri devreye girerek sıcaklığın düzenlenmesine, ısının muhafaza edilmesine ve bebeğin rahim içinde sıcak kalmasına yardımcı olur.
Araştırmalara göre, lanugo tüylerinin bir başka işlevi hormonlar üzerinde kendini gösterir. Bebeğin cildini kaplayan ve hareket eden bu ince tüylerin stresi azalttığı düşünülür. Aynı zamanda, anne karnında büyümeyi teşvik eden hormonların salgılanmasında da lanugo tüyleri rol oynayabilir.
Languo Tüylerinin Yoğunlaştığı Bölgeler
Lanugo tüyleri bebeklerde farklı yerlerde yoğunlaşmış olabilir. Genellikle doğumdan önce 14. haftadan itibaren çıkmaya başlayan ve bebeği dış faktörlerden korumak için neredeyse bütün vücudu kaplayan Lonugo tüyleri, doğuma yakın dökülmeye başlar. Bebek tüysüz olarak dünyaya gelir. Ancak bu işlem kimi zaman doğum gerçekleşmeden önce tamamlanamaz. Doğumdan sonra da bebeklerde Lanugo tüyleri görülebilir. Bu tüyler kimi zaman tüm vücudu kaplarken kimi zaman çeşitli bölgelerde yoğunlaşabilir. Bu bölgeler arasında sıklıkla sırt ve omuz, alın ve şakaklar öne çıkar. Bununla birlikte dudaklar, avuç içi ve ayak tabanları gibi kıl foliküllerinin bulunmadığı her bölgede bu tüyler görülebilir.
Lanugo Tüyleri Ne Zaman Dökülür?
Lanugo tüyleri bebeklerin bir kısmında henüz anne karnındayken dökülse de bazılarında doğumdan sonra da görülebilir. Bu tüyler çoğunlukla doğum gerçekleşmeden birkaç hafta önce dökülür. Doğumdan sonra ise en geç 4. aya kadar tüyler dökülmüş olur. Lanugo tüyleri döküldükten sonra bebeğinizin gerçek kılları ve saçları çıkmaya başlar.
Bu tüyler kalıcı değildir. Bunların dökülmesi zaman alsa dahi muhakkak dökülme işlemi gerçekleşecektir. Bebeğin yağsız vücudunu sıcak tutma işlevi gören bu tüyler, yağlanmanın başlamasıyla birlikte işlevini yitirir. İşlevini yitiren tüyler ise vücutta uzun süre varlıklarını sürdürmez.
Kendiliğinden dökülmeye başlayan tüyler nedeniyle bebeğin kafasında kellik meydana gelebilir. Bu durum da kimi zaman ebeveynleri endişelendirir. Oysaki bu dökülme, son derece olağan bir sürecin parçası olarak görülmelidir. Dökülen saçlar kısa süre içerisinde yeniden çıkar. Çıkan saçlar ise zaman içinde gürleşir. Ancak dökülen saçların yerine yenisi çıkmadıysa, dışarıdan bir müdahalede bulunmadan önce bir doktora danışmak gerekir. Bebek gelişimi son derece hassas süreçlere tekabül eder. Bu nedenle alınacak her karar doktor kontrolünde olmalıdır.
Bebeğin vücudundaki kıl ve saç oranı ile Lanugo tüyleri arasında bir korelasyon yoktur. Bu faktörler çoğunlukla genetiğe bağlı olarak şekillenir. Bu nedenle yenidoğanların vücutlarındaki Lanugo tüylerinden yola çıkarak bebeğin ilerleyen dönemlerdeki görünümü hakkında herhangi bir tahminde bulunmak mümkün değildir. İlerideki görünümü şekillendirmek amacıyla bu tüylere müdahalede bulunmak da doğru değildir. Yanlış bir müdahale bebeğin sağlık durumu üzerinde olumsuz sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle en doğrusu bu tüylerin kendiliğinden dökülmesini beklemek olacaktır.
Eğer uzun süre içinde Lanugo tüylerinin dökülmesi gerçekleşmediyse, bu işlem için ebeveynler duruma kendileri müdahalede bulunmamalıdır. Dökülme görülmemesi yapısal özelliklerden de kaynaklanabilir. Bu durumda uygulanması gereken işlemlerin doktor kontrolünde gerçekleştirilmesi son derece elzemdir.
