Göz çapaklanması, bebeklerde sıkça görülen bu durumlardan biri olup, genellikle göz çevresinde kuruyan sarımsı bir akıntı şeklinde ortaya çıkar. Yenidoğanlarda görülen göz çapaklanması, kimi zaman basit bir tıkanıklığın belirtisi olsa da, bazen daha ciddi enfeksiyonların işareti olabilir. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Kerem Yıldız, bebeklerde göz çapaklanmasının nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında merak edilenleri yazdı!
Göz Çapaklanması Nedir?
Bebeklerde göz çapaklanması gözlerin kenarındaki gözyaşı kanalından çıkan göz akıntısının kuruması sonucu oluşan kabuk veya pul şeklinde kalıntılardır. Gözyaşı bazen yetersiz olabilir, kanallarda tıkanıklık olabilir veya başka sağlık sorunları meydana gelebilir. Bu durumda göz akıntısının kıvamı daha koyulaşır ve göz çevresinde kuruyarak kabuklanır. Göz çapaklanması genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden düzelir ancak bazı durumlarda tedavi gerekebilir. Bebekte göz çapaklanması genelde ciddi bir durum olmasa da gerektiği durumda tedavi edilmesi göz sağlığı açısından önemlidir.
Bebeklerde Göz Çapaklanmasının Nedenleri Nelerdir?
Bebeklerin gözleri yetişkinlere göre enfeksiyon kapmaya daha meyillidir. Mikroorganizmalar göz çapaklanmasına neden olabilir. Bebekler doğum sırasında veya doğumdan hemen sonra göz enfeksiyonları kapabilir.Yenidoğan bebeklerde göz çapaklanması, bebeklerin gözyaşı kanalları henüz tam olarak gelişmediği için kanallardan geçemeyebilir ve kanal tıkanıklığına bağlı gözlerde birikerek çapak oluşturabilir.
Bebekler alerjik bünyeye sahip olabilir ve alerjiye bağlı gözlerinde sulanma, kaşıntı ve çapaklanma görülebilir. Rüzgâr, güneş ışığı ve hava kirliliği gibi diğer çevresel faktörlere maruz kaldığında bebeklerde göz çapaklanması oluşabilir.
Bebeklerde Göz Çapaklanması Belirtileri Nelerdir?
Göz çevresinde kurumuş ve yapışkan sarı yeşil kıvamlı bir akıntı gözlenir. Bu akıntı genellikle gece birikir ve sabahları daha belirgin bir şekilde görülür. Gözler açılmakta zorluk yaşayabilir ve göz etrafında kaşıntı, tahriş ve kızarıklık hissi oluşturabilir. Bebeklerde göz çapaklanması belirtileri arasında gözlerde sulanma, yanma hissi, bulanık görme ve gözlerde hassasiyet ışığa duyarlılık da yer alabilir.
Göz Çapaklanmasında Hangi Durumlarda Doktora Başvurulmalıdır?
Bebeklerde göz çapaklanması çoğu durumda ciddi durumlar doğurmaz ancak bu durum değişiklik gösterebilir. Eğer bebekte göz çapaklanması şiddetliyse ve uzun süre devam ediyorsa, bir çocuk doktoruna veya göz doktoruna başvurmak önemlidir. Doktorunuz uygun tedaviyi önerecek ve görme sağlığınızı korumanıza yardımcı olacaktır.
Bebeklerde Göz Çapaklanması Nasıl Tedavi Edilir?
Bebeklerde göz çapaklanması genellikle evde basit tedavilerle ya da doktorun önerdiği tedavilerle geçer. Bebeğinizin gözlerini temizlemek için pamuklu bir çubuğu veya yumuşak bir bez parçasını ılık suya batırarak dış köşesinden iç köşesine doğru temizleyebilirsiniz. Bebeğinizin gözyaşı kanalları tıkalıysa doktorunuz özel bir masaj tekniği önerebilir. Masajla burundan gözyaşı kesesine hafif basınç uygulanır ve bu günde 3-4 kez tekrarlanır.
Bebeğinizdeki çapaklanmanın nedeni bakteriyel bir enfeksiyon kaynaklanıyorsa doktorunuz antibiyotik kremler veya damlalar kullanmanızı önerebilir. Bebeğinizin alerjisi varsa onu tetikleyici faktörlerden uzak tutmak için bazı çevresel önlemler alabilirsiniz. Örneğin evde tozu azaltmak, dışarıda bir şapka ve güneş gözlüğü takmak alerjik reaksiyonları azaltabilir. Doktorunuz gözlerdeki kuruluğu hafifletmek için ilaç içeren göz damlası, suni gözyaşı damlası önerebilir. Gözyaşı kanallarındaki tıkanıklık nedeniyle göz çapaklanması oluşuyorsa göz doktorunun kanalları açmak için nadir de olsa operasyon uygulaması gerekebilir.
Göz Çapaklanmasını Önlemek İçin Alınabilecek Önlemler Nelerdir?
Göz çapaklanması olan kişilerin sabahları gözlerini yumuşak bir bez ve ılık su ile hafifçe temizlemeleri önerilir. Her iki göz için de ayrı pamuk kullanılmalıdır. Bu işlem gözlerdeki kalıntıları çıkaracak ve gözlerin rahatlamasına yardımcı olacaktır. Göz kapağı masajı gözyaşı kanallarının açılmasına yardımcı olacağı için göz çapaklanması sorununu hafifletmeye destek olabilir. Elleri temizledikten sonra parmak uçlarınızla gözden buruna doğru hafifçe yarım daire şeklinde hareketlerle masaj yapılabilir. Bu hareket 5-10 kere tekrarlanabilir ve günde en az altı kere yapılabilir.
Hava kirliliği, sigara dumanı, klimalar ve rüzgar gibi çevresel faktörlere doğrudan temastan kaçınmak, ortam şartlarına dikkat edip önlemler almak göz çapaklanmasının engellemeye yardım edebilir. Havlu, yastık kılıfı gibi kişisel eşyalar başka kişilerle paylaşılmamalı, temizliğinden emin olunmayan havuzlar kullanılmamalı, göz enfeksiyonu belirtileri olan kişilerle yakın temas edilmemelidir. Alerjik çocuklar baharda dışarıda vakit geçirdikten sonra duş almalı ve tüm giysileri daha az alerjik ürünlerle yıkanmalıdır. Bebeğinizin gözlerini kaşıma riskine karşı tırnakları kesilmelidir. Bebeğinizin yatak takımları düzenli olarak değiştirilmelidir. Bebeğin ve bakım yapan kişinin el temizliğinize önem verilmelidir.