Bebekler ebeveynin en kıymetli varlıklarıdır. Doğal olarak onların rahatsızlanmasından da en büyük üzüntüyü yine ebeveyn duyar. Bu rahatsızlıkların başında bebeklik döneminde karşılaşılan alerjik reaksiyonlar gelir. Bebeklerde alerji rahatsızlıkların tedavisi kimi zaman çok kolay yapılabilirken kimi zaman da tedavisi mümkün olmayabilir ve ömür boyu alerjik süreç devam edebilir. Bu kapsamda bebeklerde alerji belirtileri görüldüğü anda bir sağlık kuruluşuna başvurmakta fayda vardır. Belirtilerin niteliğine göre bebeklere alerji testi yapılıp buna göre tedavi yöntemi uygulanabilir.
Bebeklerde Alerji Neden Olur?
Bebeklik döneminde alerji en sık görülen rahatsızlıkların başında yer alır. Peki, bebeklerde alerji neden olur? Bağışıklık sistemimiz, çevremizde bulunan ve vücudumuza burun, nefes yolları, bağırsaklar ve deriden giren yabancı ve zararlı maddelere karşı vücudumuzu korumak için çeşitli reaksiyonlar verir. Bu reaksiyonlarla, bağışıklık sistemi hücreleri zararlı maddeleri ortadan kaldırır ya da vücuda girmelerini engeller. Alerjide ise bağışıklık sistemi yabancı maddelere karşı aşırı bir reaksiyon verir. Anormal yanıt olarak da tanımlanabilen bu aşırı reaksiyonlar vücuda zarar verebilir. Bir kısım madde ya da besinler masum görünse de alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Bebeklerin bağışıklık sistemi henüz gelişme aşamasında olduğundan kolaylıkla alerjik reaksiyon gösterebilirler. Bu kapsamda ailelerin, bebeğin vücudunu iyi gözlemlemesi ve oluşacak anormal durumlara karşı süratle gerekli önlemi almasında fayda vardır.
Bebeklerde Alerji Çeşitleri Nelerdir?
Bebeklerde alerji çeşitleri farklılıklar gösterir. En sık rastlanan alerji çeşitleri; egzama, alerjik rinit, astım ve besin alerjileridir. Bebeklik dönemi, alerji rahatsızlıklarının sıklığı, şiddeti ve başlangıcı için önemli bir zaman aralığıdır. Fıstık, yumurta, süt gibi bazı besinlerden kaynaklı alerjik reaksiyonlar anne karnında başlar. Bu besinlerin dışında ceviz, fındık gibi kuruyemişler ile balık ve buğday ürünlerinin de besin alerjisine neden olduğu söylenebilir. Özellikle anne sütü alınan dönem, bebeğin en fazla alerji olduğu dönemdir. Alerjik reaksiyonlar çok hızlı gelişip bebeği bir anda şoka sokabileceği gibi etkisini günler sonra da gösterebilir.
Bebeklerde Alerji Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde karşılaşılan alerji belirtileri, bu rahatsızlığa sebep besin maddesi ve çevresel faktörlere göre değişiklik gösterir. Bu kapsamda bebeklerde görülen en belirgin besin alerjisi belirtisi yiyecek yenildikten belli bir süre sonra dudak çevresinde oluşan kızarıklıktır. Oluşan bu kızarıklar belli zaman sonra kabarma haline dönüşebilir. Süratle önlem alınmadığında bu kabartılar zamanla tüm vücudu sarabilir. Bebeğin burun akıntısı ve gözlerindeki sulanma, kızarıklık alerjik rinit hastalığının tespitinde önemli rol oynar. Alerji esnasında gözler şişer. Bu nedenle bebeğin gözleri olması gerekenden daha küçük görülebilir. Gözlerde şişkinliğin yanında sulanma belirtisi de görülebilir. Alerjinin ilerlemesi ağız ve dilin şişmesine sebep olabilir. Bebeklerde sık olarak rastlanan egzama atopik ve kontak dermatit olmak üzere iki türlüdür. Atopik dermatitin en önemli belirtisi şiddetli kaşıntıdır. Bebeğin cildi kurur, soyulur ve pul pul görünür. Bazen içi su dolu kabarcıklar da oluşabilir. Kontak dermatit ise cildin tahriş edici bir madde ile temasından kaynaklanır. Bebeğinizin cildi sert kumaş, şampuan, parfüm gibi maddelerle temas ettiğinde kızarır ve kurur. Atopik dermatitten farklı olarak kaşıntı görülmez.
Bebeklerde Alerji Nasıl Anlaşılır?
Bebeklerde alerji dikkatli anne babanın gözlemleri sayesinde rahatlıkla anlaşılabilir. Alerjik reaksiyonun başlamasından itibaren bebekte bir huzursuzluk hali görülür. Ayrıca bebeğin solunum yollarının yanında bağırsaklarında da bir kısım problemler oluşabilir. Bebekte huzursuzlukla birlikte hırıltı, hapşırma, zor nefes alma gibi belirtiler alerjik bir durumun belirtisidir. Aynı zamanda ishal ve kusma da dikkate alınması gereken hususlardandır. Alerji, hemen tedavi edilmesi gereken önemli bir rahatsızlıktır. Bebeklerde alerji nasıl geçer sorusunun cevabını aileler zaman zaman kendi başlarına ararlar. Bebeğinizin cildinde kızarıklıklar, kaşıntı ve şişlikler oluştuğunda; dudak kenarlarında kızarma, kabarıklık, yüzde şişme belirtileri görüldüğünde; en yakın sağlık kuruluşuna bebeği götürmek gerekir.
Bebeklerde Alerji Yapan Yiyecekler Nelerdir?
Bebeklerde alerjik reaksiyon belirtileri görülmeye başladığı andan itibaren akla ilk önce en son alınan besin gelmelidir. Bu kapsamda bebeğin proteine karşı alerjisi bulunuyorsa süt ve süt ürünleri bu belirtilerin sebebi olabilir. Özellikle inek sütünden kaynaklı protein alerjisi bebeklerde sıklıkla görülür. Eğer süt pastörize edilmiş ise alerjinin etkisi daha da artar. Keçi ve koyun sütü ise çapraz reaksiyon başlatan gıdalardandır. Bu tür sütlerin de rutin şekilde tüketilmesi tavsiye edilmez. Yine sütün yanında yumurta da protein alerjisine sebep olur. Yumurtanın beyaz kısmı sarısından daha çok alerjik etkiye sebep olur. Yapılan bilimsel araştırmalar, yumurtaya alerjisi olan bebeklerin % 70’inin yumurta kullanılarak yapılan fırınlanmış ekmek ve keki sorunsuz şekilde tükettiklerini gösterir. Bu durum da yumurtanın alerjik etkisini sıcak ortamda kaybettiğini gösterir. Bebeklerde alerjiye neden olan besinlerden birisi de balıktır. Balık sadece bebeklerde değil, yetişkin bireylerde de sıklıkla alerjiye sebep olan besinler arasında yer alır. Balığa uygulanan kurutma, tuzlama ve ısıtma gibi işlemler alerjinin şiddetini artırır. Balığın yanında karides, istiridye, kalamar gibi deniz ürünleri de alerjik reaksiyon sebebi olabilir. Alerji yapan yiyecekler arasında tahıllar da bulunur. Glüten denilen bir protein içeren buğday, arpa, çavdar, yulaf gibi tahıllar; bağırsaklarda emilim bozukluğuna neden olabilir.
Bebeklerde Alerji Nasıl Geçer?
Bebeklerde alerji nasıl geçer sorusu zaman zaman cevabı olmayan bir kategoride olabilir. Yani bazı alerjiler çabucak geçebilirken bazıları çözümü olmayan ve ömür boyu süregelen alerjik reaksiyonlar yaratabilir. Bebekte alerjiye neden olan durum saptanarak tedavisi yapılmalıdır.
Örneğin; bebek besinden kaynaklı reaksiyon gösteriyorsa o yiyeceklerle ilgili tedbir alınmalıdır. Bebek çevresel faktörlerden kaynaklı alerjiye yakalanıyorsa o bölgeden uzak durmak ve hava şartlarının bebeğin sağlığı için uygun olan bir ortamda bulunulması fayda sağlayabilir.
Bebeklerde Alerji Tedavisi Nasıl Olur?
Bebeklerde alerji tedavisi konusuna geçmeden önce ailenin ilk yapması gereken davranışın belirtiler karşısında sakin olup soğukkanlı hareket etmesi olduğunu belirtmek gerekir. Bebeklerde alerji tedavisi için kullanılan ilaçlar rahatlatıcı etki gösteren ilaç türlerindendir. Eğer alerjinin kaynağı tespit edilebiliyorsa, uygulanması gereken en temel tedavi yöntemi alerjiye sebep olan faktörden uzak durmaktır. Bunun dışında alerjik enfeksiyona neden olan etmenlerden mümkün olduğunca uzak kalmak, bağışıklık sistemini güçlendirici besinler almak, nemli ve tozlu ortamlardan uzak durmak alerjiden korunmayı sağlayabilir. Bebeklerde şiddetli kaşıntı, rahatsızlık hissi, nefes almada zorlanma, iştahsızlık, zayıflık, ishal, kilo kaybı gibi belirtiler görüldüğünde en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir. Alerjinin nedenini saptayabilmek için uygun görülürse alerji testleri yapılır. Peki, bebeklerde alerji testi nasıl yapılır? Bebekteki alerjinin nedenine bağlı olarak alerji testleri yapılır. Eğer besinlerle ilgili bir alerji söz konusuysa, alerji yaptığı düşünülen besin diyetten(eliminasyon) uzaklaştırılabilir ve vücudun verdiği tepki izlenir. Ciltteki kızarıklık, kaşıntı gibi reaksiyonlar söz konusuysa cilt üzerinde test uygulanabilir. Yaklaşık 15-20 dakika süren alerji deri testi ile alerji yapan madde tespit edilebilir ve tedavi yöntemi bu test sonucuna göre şekillendirilir.
